Tüketici hukuku

Tüketici hukuku, kişilerin bir mal veya hizmet alımlarında hangi şartların uygulanacağını düzenlemektedir. Aynı zamanda tüketici kanunu ile belirlenen kurallara uyulmaması halinde tüketici ve satıcının hak ve yükümlülüklerinin sınırlarını belirler. Bu sayede gerek tüketicinin gerek ise de satıcının hakları korunmaktadır.

Tüketici kanunu kapsamı

Tüketici kanunu kapsamı, tüketici ile satıcı arasındaki her türlü hukuki ihtilaftır Uygulamada en çok ayıplı mal uyuşmazlıkları karşımıza çıkmaktadır. Satın alınan malların ayıplı olması ve verilen hizmetin eksik veya hatalı olması durumları tüketici davalarında en sık rastlanan durumlardır. Her türlü mal veya hizmet alımlarından kaynaklanan uyuşmazlıklarda en iyi tüketici avukatı Bursa ile çalışılması oldukça önemlidir.

Tüketici hukukunun önemi

Tüketici hukukunun önemidenildiğinde akla ilktüketicinin korunması gelmektedir.Bazı hukuk dallarında güçsüz olarak tarafın korunduğu görünmektedir. Örneğin İş Kanunu’ndaki hükümlerin büyük bir çoğunluğu işçi lehinedir. Tüketici Kanunu’nda ise aynı koruma tüketiciler için söz konusudur. Kişiler her gün bir mal veya hizmet almaktadır. Marketten bir çikolata alan da galeriden araba alan da tüketicidir. Yaşantımızın her alanında tüketmek için alım yapmaktayız. Vatandaşlar tüketici sıfatıyla her gün bir mal veya hizmet alsa da hangi haklara sahip olduğunu bilmemektedir. İşte bu hak kayıplarını önlemek için tüketicinin korunması amacıyla tüketici hukuku ortaya çıkmıştır.

Tüketici hukuku avukatı

Tüketici hukuku avukatının önemi, hangi seçeneklerin uygulanacağının seçiminde ortaya çıkmaktadır. Ayıplı mal veya hizmet alımlarında tüketicinin birçok hakkı bulunmaktadır. Bu haklar tüketici kanununda sırayla sayılmış olup bir tanesini seçilmesi şarttır. Durumun ve olayın şartlarına göre hangi durumda hangi seçimlik hakkın kullanılacağının tespiti çok önemlidir. Yine bu seçimlik hakların nasıl ve hangi süreler içerisinde kullanılacağını da bilmek gerekmektedir. Aksi takdirde tüketici ne kadar haklı olursa olsun hak kaybına uğramaktadır. Bu nedenlerle tüketici davalarının en iyi tüketici avukatı tarafından yürütülmesi son derece önem arz etmektedir.

Tüketici hukukunun amacı

Tüketici hukukunun amacı yukarıda da bahsedildiği üzere tüketiciyi korumaktadır. Hatta öyle ki tüketici kanunu olarak belirtilen kanunun tam adı Tüketicileri Korunması Hakkında Kanun’dur. Tüketicilerin, almış oldukları mal ve hizmet karşılığında bir bedel ödemektedir. Ancak aldıkları bu mal veya hizmetler ile ilgili çoğu zaman sorun yaşanmaktadır. Örneğin internette görüp beğenildikten sonra satın alınan bir mal tüketicinin eline ulaştığında görünenden farklı olabilir. Veya internet sitesinde görünenle aynı olsa dahi tüketici bu malı beğenmeyebilir. Bu gibi durumlarda tüketicinin cayma hakkını kullanması gerekir. Cayma hakkı, ancak kanunda belirlenen süre içerisinde kullanıldığı takdirde sonuç doğurur.  Ancak cayma hakkını kullanmak isteyen tüketiciler genellikle sorun yaşamaktadır. Satmış olduğu malı geri almak istemeyen satıcılar, kendi firma politikalarını gerekçe göstererek malları geri almaktan imtina ederler. Ancak hiçbir firma politikası, kanunlara aykırı olamaz. Satıcı firmalar tüketici kanuna aykırı olacak şekilde düzenlemeler yapmaktadır. Ancak bu düzenlemeler hukuken geçersizdir. Bu nedenle tüketicilerin haklarını iyi öğrenmesi için tüketici avukatından yardım alması son derece önemlidir.

Tüketici hukukunun özellikleri

Tüketici hukukunun özellikleri nelerdir sorusunun cevabını verme gereğimiz doğmuştur Bu hukuk alanının en önemli özelliği hem kamu hukuku hem de özel hukuk kurallarını bünyesinde barındırmasıdır. Bu itibarla kendine has bir hukuk alanı olduğunu söylemek gerekir. Satıcı ve tüketiciden oluşan tarafların hem serbest iradeleri ile alışveriş yapması hem de bu alışverişlerde güçsüz olan tüketicinin korunması söz konusudur. Ayrıca diğer hukuk dallarından farklı olarak mahkeme ile aynı görevlere sahip tüketici hakem heyeti bulunmaktadır. Tüketici hakem heyetinin kuruluş amacı da yine tüketicinin hakkını dava açmadan daha kolay bir şekilde aramasıdır. Bir diğer özelliği ise kanunun emredici nitelikte olduğudur. Yani güçsüz olan tüketici hiç okumadığı bir sözleşmeye imza atsa da imzaladığı sözleşme maddeleri tüketici kanununa aykırı olduğu takdirde geçersiz olacaktır. 

Tüketici hukukunun temel kavramları

Tüketici hukukunun temel kavramları şu şekildedir;

  • Tüketici

Tüketici, bir mal veya hizmeti bedelini ödemek suretiyle satın alan, kullanan ve tasarruf eden kişiye denir.

  • Satıcı

Satıcı, bir mal veya hizmeti belirli bir bedel karşılığında tüketiciye satan kişiye denir. Satıma konu olan şey bir kalem olabileceği gibi bir ev imalatı da olabilir.

  • Ayıplı mal

Ayıplı mal, satıma konu olan bir malın tüketiciye teslim anında taraflarca anlaşıldığı veya vaat edildiği şekilde olmamasıdır. Ayıp bazen teslim anında mevcut olabileceği gibi bazen de teslimden sonra ortaya çıkmaktadır. Malın teslimi anında ilk bakışta anlaşılmayan ayıplara gizli ayıp denmektedir.

  • Tüketici hakem heyeti

Tüketici hakem heyeti, maddi değeri tüketici mahkemeleri sınırının altında kalan uyuşmazlıkların görüldüğü ve karar bağlandığı yerdir. Tüketici hakem heyetlerinde yapılan inceleme dosya üzerindendir. Duruşmalı inceleme yapılması söz konusu değildir.

Tüketici hukukunun temel ilkeleri

Tüketici hukukunun temel ilkeleri şunlardır;

  • Tüketici lehine yorum ilkesi

Tüketici lehine yorum ilkesi, satıcı ile tüketici arasında yapılan bir sözleşme hükmünün tam olarak ne anlama geldiğinin anlaşılamaması halinde tüketici lehine yorum yapılmasını öngörür. Bazen sözleşme maddeleri yeterince açık olmamaktadır. Bu gibi durumlarda sözleşme maddesi yorumlanırken tüketici lehine olacak şekilde yorum yapılır ve uyuşmazlık ortadan kaldırılır.

  • Tüketici aleyhine değiştirme yasağı

Tüketici aleyhine değiştirme yasağı, sözleşmede kalem altına alınan maddelerin tüketici aleyhine değiştirilmesinin önüne geçmektedir. Satıcı ile tüketici arasında akdedilen bir sözleşmede, sözleşme süresi boyunca yapılacak bir revizyonun tüketicinin aleyhine olacak şekilde yapılması kesin olarak yasaklanmıştır.

Tüketici hukuku konuları

Tüketici hukuku konularından en çok karşılaşılanlar; ayıplı mal, tüketici kredisi, devremülk sözleşmesi, mesafeli tüketici işlemleri ve abonelik sözleşmeleridir. Bu alanda daha birçok konu olmakla birlikte en temel konular bunlardır.

Tüketici hukukunun diğer hukuk dallarından farkı

Tüketici hukukunun diğer hukuk dallarından farkı, yargı harçlarından muafiyet konusudur. Örneğin tüketici hakem heyeti başvurusu yapılırken herhangi bir harç veya masraf yatırılması istenmemektedir. Ancak diğer alanlardaki davalarda böyle bir muafiyet bulunmamaktadır. Yine tüketici uyuşmazlıklarından kaynaklı olarak arabuluculuğa başvuru yapılması halinde yargılama sonunda haksız çıksa dahi tüketici aleyhine arabuluculuk ücretine hükmedilmez.

Tüketici mahkemesinin görevleri

Tüketici mahkemesinin görevlerinden kısaca bahsetme gereğimiz doğmuştur. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da düzenlenen, tüketici ile satıcı arasındaki her türlü mal ve hizmet satışından doğan davalar Tüketici Mahkemesi’nin görev alanına girmektedir. Ancak bu kıstas tek başına yetmemekte olup ayrıca dava konusu miktarın Tüketici Hakem Heyeti sınırının da üzerinde olması gerekmektedir. 2023 yılı için Tüketici Hakem Heyeti sınırı 66.000-TL olarak belirlenmiştir. Yani ihtilaf konusu meblağın 66.000-TL’nin üzerinde olması halinde Tüketici Mahkemesi davaya bakabilecektir.

Tüketici avukatı olarak verilen hizmetler

Tüketici avukatı olarak tüketici mahkemelerinin görev alanına giren konular ile ilgili hizmet verilmektedir. Kişiler tüketici olarak hemen hemen her gün mal veya hizmet alımında bulunmaktadır. Dolayısıyla yapılan tüketime konu olan herhangi bir hakkın ihlal edilmesi halinde uyuşmazlıkları çözüme kavuşturmak ve zararın tazminini sağlamak adına alanında uzman bir tüketici avukatı Bursa ile çalışmanız hak kaybına uğramanızı engelleyecektir. Bursa tüketici avukatı olarak hizmet verilen alanlar şu şekildedir;

  • Mal alım veya satımına ilişkin olarak her türlü uyuşmazlığın giderilmesi
  • Bankalar tarafından tüketicilerden alınan her çeşit haksız ücretin iadesinin sağlanması
  • Ayıplı mal veya ayıplı hizmetlerden kaynaklanan davaların çözümü
  • Devremülk sözleşmesinin iptalinin sağlanması
  • Özel Hastaneler tarafından alınan haksız ücretlerin iadesinin sağlanması